Vào buổi sáng cùng ngày, các nhà khoa học đã đi khảo sát thực địa tại chùa Thiền Lâm, Vạn Phước, ni viện Diệu Đức, các hộ dân được nghi vấn là nơi có dấu tích cung diện Đan Dương.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân thuyết minh tại thực địa bên mộ mẹ của cụ Phạm Liệu, nơi nghi vấn có các di vật của cung điện Đan Dương

Chủ trì tại hội thảo có GS Phan Huy Lê, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam và PGS.TS Đỗ Bang, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Thừa Thiên - Huế cùng đông đảo các chuyên gia, nhà nghiên cứu lịch sử trong nước và tại Huế tham dự.

Từ lâu, việc giải mã nơi đặt lăng mộ vua Quang Trung, cung điện Đan Dương là những vấn đề khoa học được giới nghiên cứu trong nước chú ý tìm tòi. Tuy nhiên, tất cả các công việc chỉ nằm trên những bài viết, chưa có sự khảo sát thực địa, khai quật để hiển lộ những kiến giải và cả nghi ngờ.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân thuyết minh về hình ảnh di vật qua khảo sát với GS. Phan Huy Lê tại chùa Vạn Phước

09 bài tham luận tham gia Hội thảo được đánh giá có góc nhìn cả bảo vệ việc có cung điện Đan Dương và phủ nhận vấn đề này. Thừa nhận có Cung điện Đan Dương, các nhà nghiên cứu như Nguyễn Đắc Xuân, Nguyễn Nhã, Thanh Tùng, Hồ Vĩnh, Lê Tân đưa ra những luận chứng của mình. Trong khi đó,  hai nhà nghiên cứu Nguyễn Anh Huy và Võ Vinh Quang đưa ra những ý kiến phản biện, một số bổ sung của hai nhà nghiên cứu Đỗ Bang và Trần Đại Vinh.

Các nhà khoa học điền dã tại chùa Vạn Phước

Qua những điều tra, khảo sát nghiên cứu thư tịch cổ, nhiều nhà nghiên cứu giả định Huế là nơi tọa lạc lăng mộ của Hoàng đế Quang Trung - Nguyễn Huệ. Một số nhà nghiên cứu, nhà sử học trong và ngoài nước đã đưa ra những giả thiết khác nhau về địa điểm đặt Lăng mộ của Hoàng đế Quang Trung, trong đó nổi bật là cuốn sách "Đi tìm dấu tích Cung điện Đan Dương" của nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân, tuy nhiên đến nay vẫn chỉ dừng lại là những giả thiết chưa đủ sức thuyết phục.

Anh Hiếu, một người dân tại Bình An trình bày về bức tường thành lớn, nghi là dấu tích cung điện Đan Dương

Nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân đã đưa ra những bằng chứng qua việc khảo sát điền suốt nhiều năm qua của ông như những hoa văn, bức tường thành, các phiến đá, giếng cổ. Bên cạnh đó, trong quá trình nghiên cứu tìm dấu vết mộ vua Quang Trung, nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân cũng đã tìm thấy những dấu tích được cho là cung điện do vua Quang Trung xây dựng, đến nay vẫn còn tại thực địa.

Các nhà khoa học khảo sát "giếng loạn" tại chùa Diệu Đức, một công trình được cho là gắn với triều đại Quang Trung

Nhà nghiên cứu Trần Đại Vinh cho rằng không có cung điện Đan Dương tại Huế mà chỉ có Đan Lăng, nơi an táng vua Quang Trung. Tuy vậy dẫn địa bạ sơ đồ điền thổ của làng Bình An (vào thời Duy Tân) có một thửa đất khá gần chùa Thiền Lâm, ở vị trí phía đông của chùa Từ Đàm có ghi rằng “cựu hoàng lăng”. Phải chăng nên tìm hiểu địa điểm này để truy tìm lăng mộ vua Quang Trung.

 

Nhà nghiên cứu TS. Nguyễn Nhã thuyết trình tham luận tại hội thảo

Nhà Nghiên cứu Võ Vinh Quang, dưới góc nhìn văn bản học đã đưa ra những nhận định khoa học bất ngờ, có hay không cái” tên riêng “Đan Dương, Đan lăng để chỉ cung điện lăng mộ vua Quang Trung hay đó chỉ là “danh từ chung” phiếm chỉ những công trình thuộc về vua chúa. Sự giải mã bằng văn bản học này dường như thay đổi cái nhìn của chúng ta về một vấn đề khoa học còn nhiều ẩn số, nếu thuyết phục sẽ mở ra hướng nghiên cứu mới về đặt lăng mộ vua Quang Trung, cung điện Đan Dương trong tương lai. 

 

Một số hình ảnh di vật liên quan đến cung điện Đan Dương do nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân cung cấp

Dựa trên những khám phá của Hội thảo, Công ty Du lịch Vietravel sẽ thực hiện bộ phim tài liệu: "Hành trình khám phá Cung điện Đan Dương" theo đúng dòng chảy lịch sử về Cung điện này.

Trường Giang