Từ Ô Lâu đến Hải Vân
Nhiều kiến giải mới của các nhà khoa học trước bài toán bảo tồn di sản và phát triển đô thị Huế
11:50 | 10/12/2025

Sáng ngày 10/12, Hội Khoa học Lịch sử TP Huế tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Đô thị Huế trong dòng chảy lịch sử”. Bài toán giữ gìn các giá trị lịch sử Huế trước bài toán phát triển kinh tế và đô trị được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm.

Nhiều kiến giải mới của các nhà khoa học trước bài toán bảo tồn di sản và phát triển đô thị Huế
Đồng chí Nguyễn Chí Tài, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam TP. Huế (trái) tặng hoa Ban tổ chức Hội thảo

Tham dự hội thảo có đồng chí Nguyễn Khoa Điềm, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Trưởng ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương, đồng chí Nguyễn Chí Tài, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam TP. Huế cùng đại diện các sở, ban, ngành.

Ngoài lãnh đạo thành phố, các nhà khoa học, chuyên gia trong các lĩnh vực lịch sử, văn hóa, kiến trúc, quy hoạch vv… hội thảo khoa học còn nhận được sự quan tâm đông đảo của những người quan tâm tới tiến trình phát triển đô thị Huế, dành tình yêu cho thành phố.

Hội thảo hướng tới mục đích nhận diện giá trị đô thị Huế trong các giai đoạn lịch sử, đồng thời đề xuất các giải pháp phát triển bền vững trong tương lai. Từ trước đến nay, Huế vẫn được coi là một trong số đô thị độc đáo nhất cả nước khi hội tụ nhiều giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể, được quốc tế công nhận. Bản sắc văn hóa Huế trở thành điểm tựa cho việc phát triển kinh tế du lịch của tỉnh Thừa Thiên Huế, nay là thành phố Huế trực thuộc trung ương. 

Quang cảnh tại Hội Thảo

Nhận định về lịch sử quy hoạch đô thị Huế, TS. Phan Tiến Dũng - Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử TP Huế - khẳng định vùng đất này có quá trình hình thành lâu đời và liên tục. Khởi nguồn từ văn hóa Champa với dấu tích thành Lồi và thành Hóa Châu, đến thế kỷ XIV, nơi đây đã trở thành trị sở quan trọng của Đại Việt ở phương Nam.

Diện mạo đô thị Huế thực sự định hình rõ nét qua hành trình mở cõi của các chúa Nguyễn. Trung tâm chính trị đã có sự xê dịch chiến lược từ Quảng Trị (Ái Tử, Trà Bát, Dinh Cát) vào sâu trong nội địa (Phước Yên, Kim Long, Bác Vọng) và định đô tại Phú Xuân. Đặc biệt từ cuối thế kỷ XVIII, dưới thời Tây Sơn và triều Nguyễn, Phú Xuân - Huế được quy hoạch bài bản theo mô hình kinh đô của một quốc gia thống nhất.

Ông Dũng cũng chia sẻ, Huế là đô thị hiếm hoi hội tụ các loại hình kiến trúc dân gian, cung đình, thuộc địa và hiện đại; phát triển hài hòa giữa kiến trúc, cảnh quan và văn hóa, tạo nên bản sắc riêng có.

Trình bày tại hội thảo với nghiên cứu “Vai trò quyết định của sông Hương với sự hình thành và phát triển bền vững đô thị Huế”, TS. Nguyễn Đính (Viện Công nghệ môi trường Giảm nhẹ thiên tai và Biến đổi khí hậu TP Huế) đã đưa ra nhiều kiến nghị cấp thiết về quy hoạch.

TS. Nguyễn Đính - Viện Công nghệ Môi trường, Giảm nhẹ thiên tai và Biến đổi khí hậu chia sẻ tại Hội thảo

Theo đó, chuyên gia này nhấn mạnh việc chỉnh trang cảnh quan hai bờ sông cần tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc không lấn chiếm hành lang thoát lũ. Đặc biệt, TS. Đính đề xuất ưu tiên các giải pháp sinh thái, hạn chế tối đa việc "bê tông hóa" bờ sông. Đây là yếu tố then chốt để duy trì khả năng thấm nước tự nhiên và bảo đảm chế độ thủy văn khỏe mạnh cho dòng sông trước áp lực đô thị hóa.

Trong khi đó, với nghiên cứu “Huế - Từ đô thị lịch sử trở thành đô thị di sản, xanh và thông minh trong kỷ nguyên mới”, TS. Phan Thanh Hải (Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử) cho rẳng, Huế đang có sự chuyển mình mạnh mẽ. Không còn gói gọn trong khái niệm "bảo tồn", Huế hôm nay đang vươn lên thành một thành phố sáng tạo, chuyển dịch từ đô thị truyền thống sang mô hình đô thị xanh và thông minh. Điểm nhấn của quá trình này là việc hiện thực hóa tinh thần “tinh gọn bộ máy - tinh thông quản trị - tinh tế trong văn hóa”. Theo tác giả này, thông qua mô hình chính quyền hai cấp, đẩy mạnh chuyển đổi số và phát triển công nghiệp văn hóa, Huế đang kiến tạo một diện mạo mới: năng động, nhân văn và phát triển bền vững.

Hội thảo đã quy tụ được đông đảo các nhà nghiên cứu dành tình yêu cho Huế, với 31 nghiên cứu được gửi tới, trong đó 22 bài tiêu biểu đã được tuyển chọn, biên tập và xuất bản trong kỷ yếu với 3 nội dung: Huế qua các giai đoạn lịch sử; Đặc trưng, giá trị đô thị Huế; Sự phát triển đô thị Huế ngày nay. Đây là sản phẩm khoa học mang đến những góc nhìn đa nhiều, chuyên sâu, góp những tiếng nói chuyên môn trước những thách thức của Huế trong việc gìn giữ và phát huy di sản.

 

 

 

Băng Khuê

 

 

 

Các bài mới
Các bài đã đăng